Μεταλλικές χειροπέδες – Άρθρο του Λάμπρου Δημητρέλου
Σπάνε όντως; Πρέπει να τις καίω για να «απολυμανθούν»; Πόσο πρέπει να τις σφίξω; Και άλλα ερωτήματα και διαπιστώσεις…
Γράφει ο Λάμπρος Δημητρέλος
Κατά καιρούς ακούγονται διάφορες ιστορίες για συλληφθέντες οι οποίοι κατάφεραν με κάποιο άγνωστο, σχεδόν «μαγικό» τρόπο να απαλλαγούν από τις χειροπέδες με τις οποίες τους είχαν δεσμεύσει οι αστυνομικοί.
Ο πρώτος λόγος για τον οποίο μπορεί κάποιος δράστης να απελευθερωθεί από χειροπέδες, είναι το ενδεχόμενο αυτές να μην έχουν εφαρμοστεί σωστά, ήτοι σύμφωνα με το μέγεθος των καρπών του και ουσιαστικά να είναι πιο «χαλαρές» απ’ όσο πρέπει. Υπογραμμίζεται ότι οι χειροπέδες θα πρέπει να σφίγγουν τόσο ώστε από τη μία να μη μπορεί να κινηθεί καθόλου ο καρπός του συλληφθέντα (ούτε καν περιστροφικά), ενώ από την άλλη να επιτρέπουν στο αίμα του να κυκλοφορεί ελεύθερα.
Ο δεύτερος λόγος είναι η κακή ποιότητα/λειτουργία χειροπεδών. Οι χειροπέδες θεωρούνται λανθασμένα από πολλούς ένα ήσσονος σημασίας κομμάτι του εξοπλισμού μας. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι χειροπέδες είναι το μόνο φυσικό εμπόδιο για τον συλληφθέντα δράστη μιας πράξης, το οποίο εξασφαλίζει ότι δε θα συνεχίσει την έκνομη συμπεριφορά του ή δε θα επιτεθεί στους αστυνομικούς που τον συνέλαβαν, με σκοπό να διαφύγει κλπ. Είναι σύνηθες λοιπόν το φαινόμενο όπου αστυνομικοί επιλέγουν μεν να αγοράσουν ένα ιδιωτικό ζευγάρι χειροπεδών, με λίγα όμως χρήματα, άγνωστης προέλευσης και χαμηλής ποιότητας δε. Δεν είναι λίγες οι φορές που παρατηρήθηκε χειροπέδες τέτοιας κακής ποιότητας να ξεκλειδώνουν ή ακόμη και να σπάνε εσωτερικά(!) υπό την πίεση των χεριών δραστών με μεγάλη σωματική δύναμη ή υψηλή ένταση. Και είναι λογικό, αν αναλογιστεί κανείς πως η λειτουργία τους στηρίζεται σε έναν μονόδρομο μηχανισμό, ο οποίος επιτρέπει στα «κινητά μέρη – μισοφέγγαρα» να κινούνται εμπρός, όχι όμως και πίσω, καθώς τα «δοντάκια» των κινητών μερών ασφαλίζουν με ένα ομοίως οδοντωτό έλασμα. Το κλειδί λοιπόν, με την περιστροφή του απεμπλέκει το έλασμα από τα «δοντάκια» των κινητών μερών (κινώντας το έλασμα προς τα κάτω) και έτσι «ξεκλειδώνεται» η προς τα πίσω κίνηση των κινητών μερών. Μπορούμε να φανταστούμε λοιπόν τι μπορεί να συμβεί όταν το τόσο κρίσιμο αυτό έλασμα είναι κακής ποιότητας. Ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρείται συχνά, είναι το να καίνε οι αστυνομικοί τις χειροπέδες τους, με σκοπό την απολύμανση, μετά τη χρήση σε άτομα με μεταδιδόμενα νοσήματα. Αυτή η ενέργεια είναι απολύτως λανθασμένη από όλες τις απόψεις. Πρώτον και κυριότερον πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι οι χειροπέδες κατασκευάζονται από κράμα χάλυβα (ατσάλι). Ο χάλυβας δημιουργείται από τη σύνθεση σιδήρου και άνθρακα. Όταν λοιπόν κάποιος καίει επανειλημμένα τις χειροπέδες του, η χημική σύσταση αυτή αλλάζει, αποδυναμώνοντας ουσιαστικά το κράμα. Δεύτερον, η φλόγα καταστρέφει το εξωτερικό φινίρισμα του μετάλλου των χειροπεδών, καθιστώντας αυτές πιο ευάλωτες στη σκουριά. Φανταστείτε λοιπόν πόσο μπορεί η φωτιά και η σκουριά να αποδυναμώσει το έλασμα, την κλειδαριά και όλον (τον ζωτικό για την ασφάλιση) μη ορατό εσωτερικό μηχανισμό της χειροπέδας. Σημειώνεται ότι όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές χειροπεδών συνιστούν αντικατάσταση αν οι χειροπέδες εκτεθούν σε θερμοκρασία τριακοσίων βαθμών Φαρενάιτ (η φωτιά που θέτουμε με υποβοήθηση οινοπνεύματος μπορεί να φτάσει και πάνω από τετρακόσιους), ενώ δίνουν συγκεκριμένες οδηγίες για απολύμανση, καθαρισμό και λίπανση.
Το κρισιμότερο εξάρτημα όλων των χειροπεδών είναι το παραπάνω μπλε χρώματος έλασμα, επάνω στο οποίο στηρίζεται όλος ο μηχανισμός λειτουργίας και ασφάλισης..
Ο τρίτος λόγος είναι η κατοχή από την πλευρά του συλληφθέντα δράστη κάποιου κλειδιού χειροπέδας. Με την εξάπλωση των διαδικτυακών αγορών, ο καθένας μπορεί με λίγα ευρώ να προμηθευτεί πολύ καλά καμουφλαρισμένα κλειδιά χειροπέδας, τα οποία και να φέρει επάνω του. Προσωπικά θεωρώ πως ο πιο επικίνδυνος τύπος τέτοιου κλειδιού, είναι αυτό που προσαρμόζεται στα κορδόνια παπουτσιών και δε διαφέρει σε τίποτα από το κλασσικό πλαστικό ή μεταλλικό «τελείωμα» των κορδονιών, ώστε αυτά να μην ξεφτίζουν. Είναι δύσκολο να το εντοπίσει κανείς, καθώς πολλά έχουν και επιπρόσθετο ειδικό κάλυμμα, ενώ αν ο δράστης απλώς τραβήξει το κορδόνι του παπουτσιού του, τότε το συγκεκαλυμμένο κλειδί μπορεί άνετα να φτάσει στο ύψος όπου βρίσκονται οι χειροπέδες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Η συγκάλυψη κλειδιού χειροπέδας σε τελείωμα κορδονιών παπουτσιού είναι πολύ αποτελεσματική και εξίσου επικίνδυνη, καθώς είναι πολύ δύσκολο να γίνει αντιληπτή στην «πρόχειρη – μη λεπτομερή για πολύ μικρά αντικείμενα» σωματική έρευνα που διενεργούν οι αστυνομικοί στον δρόμο.
Πολλά κλειδιά χειροπέδας για κορδόνι φέρουν και επιπρόσθετο ειδικό κάλυμμα, πανοποιότυπο με το κλασσικό πλαστικό ή μεταλλικό τελείωμα των κορδονιών, καθιστώντας τα ακόμη πιο δύσκολα στον εντοπισμό.
Εν κατακλείδι, οι χειροπέδες και οι τεχνικές εφαρμογής τους είναι ένα αντικείμενο στο οποίο οφείλουμε οι αστυνομικοί να εξασκούμαστε πολύ συχνά, καθώς συνδέονται άμεσα με τις τεχνικές άοπλης μάχης. Πρέπει να μην «λυπόμαστε» τα χρήματα για την αγορά τους και να έχουμε στον φερόμενο εξοπλισμό μας, τουλάχιστον δύο ποιοτικά μεταλλικά ζευγάρια. Αφού τις εφαρμόσουμε, πάντα πίσω από την πλάτη του συλληφθέντα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, πρέπει να ασφαλίσουμε τον ειδικό μηχανισμό πίεσης στην ειδική οπή, ο οποίος δεν επιτρέπει στα κινητά μέρη να κινηθούν ούτε εμπρός, ενώ ακόμη κι αν ο δράστης τυχόν κατέχει συγκεκαλυμμένο κλειδί που δεν έχει εντοπιστεί, θα δυσκολευτεί να ξεκλειδώσει πρώτα τον μηχανισμό ασφάλισης και μετά την ίδια τη χειροπέδα, δίνοντάς μας χρόνο να εντοπίσουμε τις «ύποπτες» κινήσεις του. Τέλος και σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, το ότι κάποιος δράστης χειροπεδήθηκε, δε σημαίνει πως είναι 100% ασφαλισμένος, οπότε πρέπει να έχουμε συνεχώς οπτική ή και φυσική επιτήρηση των χεριών και κινήσεών του.